Op 7 maart 2017 wordt de inschrijving voor de Stimulering Duurzame Energie (SDE+) subsidie weer geopend. Tot 30 maart kan er voor verschillende vormen van duurzame energie, zoals windenergie, geothermie, biomassa en zonne-energie subsidie worden aangevraagd. Lees hieronder onze analyse van de markt en welk bedrag jij kunt aanvragen.
Ondanks dat het budget voor de SDE+ elke ronde wordt verhoogd (van 3,5 miljard in 2014 naar 12 miljard in 2017) is er altijd meer budget aangevraagd dan beschikbaar. Om die reden lijnen projectontwikkelaars, energie coöperaties, bedrijven en gemeentes zich weer op, om straks in maart de juiste strategische keuze te maken.
Biomassa opgebrand
Belangrijk hierbij wordt welke vormen van duurzame energie in aanmerking komen. Zo is in 2015 de bij- en meestook van biomassa in kolencentrales toegevoegd aan SDE+. Daarbij is dit wel gemaximeerd op 25 Peta Joule (PJ) volgens de afspraken in het energieakkoord.
Nederland bungelt al jaren onderaan het lijstje van EU landen met de meeste duurzame energie. Uit het rapport van de Europese commissie[1] blijkt ook dat Nederland de gemaakte afspraken in Europa, om 14% van zijn energie duurzaam te produceren in 2020, waarschijnlijk niet gaat halen. Voorstanders van bij-en meestook van Biomassa grijpen de noodzakelijke sprint die Nederland moet trekken, aan om de subsidie te verantwoorden.
Ook dit jaar vindt de motie van Jan Vos weer geen luisterend oor bij minister Kamp. Bij-en meestook komt in 2017 weer in aanmerking voor SDE+. Omdat de totale subsidie voor bij-en meestook is opgelopen tot in totaal 24,84 PJ per jaar, blijft er nog maximaal 0,16 Peta Joule, (zo’n 200 miljoen euro) over.
Biomassa in 2016
Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO) publiceerde dat kolencentrales in 2016 voor in totaal 3,6 miljard euro SDE+ subsidie beschikt hebben gekregen. Dit is 40% van het totaal beschikbare budget in die rondes.
Kunnen we op basis van een analyse van de SDE+ van de afgelopen jaren iets kunnen voorspellen voor de SDE+ in het voorjaar van 2017? Hieronder volgt een korte trendanalyse van de SDE+ 2014-2016 najaar (2016II). Welke ontwikkelingen zien we en welke voorspellingen kunnen we doen?
Aangevraagd budget SDE+
In 2013 werd in totaal €5,8 miljard aangevraagd, een jaar later €5,7 miljard, vervolgens in 2015 €7,6 miljard en in heel 2016 19,6 miljard (verdeeld over 2 fases van 8,1 en 11,5 miljard). In de grafiek 1 staan het aangevraagde budget, het beschikte budget en het beschikte budget voor de bij-en meestook van Biomassa (Biomassa groot) weergegeven om te laten zien hoe groot die impact is op de totale SDE+ beschikkingen.
Beschikt bedrag & Volume
De SDE+ is zo ontworpen dat verschillende vormen van duurzame energie met elkaar concurreren. In grafiek 3 staat het beschikte budget in verhouding voor de verschillende technieken per SDE+ ronde weergegeven.
Naast het volume, is het ook relevant om te analyseren voor welk bedrag een techniek uitvoerbaar is. Hiervoor kunnen we kijken naar het gemiddelde bedrag per kWh waarvoor de techniek is beschikt (cijfers over de aanvraag worden niet beschikbaar gesteld door RVO). Deze cijfers hebben we verkregen door het totale beschikte bedrag te delen door de omvang per techniek.
In grafiek 3 staat voor de SDE+ 2014-2016II het gemiddelde beschikte maximale bedrag per kWh voor een aantal technieken weergegeven. Het volume van de bol geeft het totaal beschikte volume in EUR van de techniek aan.
In de grafiek zien we dat het gemiddelde beschikte maximale subsidiebedrag per kWh voor deze technieken steeds meer bij elkaar in de buurt komen. Er lijkt dus sprake van een toenemende mate van – de door het ministerie van EZ gewenste – concurrentie.
Onderzoek van Polder PV[2] laat zien dat een deel van de SDE+ beschikkingen voor zonne-energie niet gebruikt worden. In hoeverre toenemende concurrentie dan ook leidt tot meer duurzame energie blijft dan ook de vraag. Zeker voor de grotere projecten moet er een goede businesscase en haalbaarheidsstudie gedaan zijn. Anders wordt de aanvraag sowieso al niet beschikt door de RVO.
Zon-PV SDE+
De kostprijs van zonne-energie is de afgelopen jaren sterk gedaald. In december 2016 berichte Bloomberg dat zonne-energie inmiddels (wereldwijd) goedkoper is dan windenergie[3]. De kostprijsdaling resulteert ook in meer beschikkingen voor een laag tarief bij de SDE+, zoals te zien in grafiek 3. In grafiek 4 staat het aangevraagde en beschikte budget voor zonne-energie weergegeven. In het najaar van 2016 is voor een record van 2,1 miljard euro aan zonne-energieprojecten aangevraagd.
De SDE+ 2016 voor-en najaarsronde laten een trend zien die de komende jaren een enorme impact zal hebben op de duurzame energieproductie en economie. Het laat zien dat zonne-energie zich inmiddels financieel kan meten met andere vormen van duurzame energie. Omdat de prijsdaling doorgaat, zal zonne-energie al snel de goedkoopste vorm van duurzame energie worden. Omdat zonne-energie decentraal en overal relatief eenvoudig kan worden toegepast, zal de zonne-energie revolutie belofte, snel worden ingelost.
Verwachting 1: totaal aangevraagd budget: 13 miljard
Als we de trend van aangevraagd volume (5,7 miljard 2014 – 11,5 miljard 2016 II) uit figuur 1 lineair doortrekken, dan zal in de voorjaarsronde SDE+ 2017 in totaal voor ongeveer 13 miljard euro worden aangevraagd.
Verwachting 2: Beschikkingen t/m 10,8 cent per kWh
In het voor-en najaar 2016 is zon-PV beschikt t/m de tweede fase: 11,0 cent inclusief het basisbedrag van 3,5 cent. Het budget voor SDE+ 2016 I bedroeg €4 miljard, voor het 2016 II €5 miljard en voor de SDE+ 2017 I zal het budget 6 miljard zijn.
Het basisbedrag daalt van 3,5 cent in 2016 naar 2,6 cent in 2017. Echter, omdat op de langere termijn een stijging van de elektriciteitsprijs wordt verwacht, denken wij niet dat dit veel effect zal hebben op het aangevraagde bedrag per kWh. Een lager basisbedrag levert bij een stijging van de elektriciteitsprijs namelijk niets op. Wel geeft het meer zekerheid.
Op het moment van inschrijving voor de najaarsronde 2016 werd al verwacht dat het correctiebedrag in 2017 zou dalen van 4,4 naar 3,5 cent. Op basis daarvan levert dit voor een project netto maximaal 11,0 – 3,5 = 7,5 cent per kWh op. Omdat het correctiebedrag voor de SDE+ 2017 nu is vastgesteld op 3,3 cent, verwachten wij dat partijen zullen inschrijven voor een netto opbrengst van 3,3 + 7,5 = 10,8 cent of strategisch net daaronder.
Verwachting 3: Ruim 2 miljard SDE+ voor Zon-PV
In de najaarsronde SDE+ 2016 is voor 1,15 miljard aan zonne-energieprojecten afgewezen. Op basis van de groei tussen het voor-en najaar in 2016, verwachten wij dat daar voor 1,7 miljard aan aangevraagd budget zal bijkomen. Dit resulteert in een totale aanvraag van ongeveer 2,8 miljard euro voor zon-PV. De dalende kostprijs zal ervoor zorgen dat meer projecten zullen inschrijven op maximaal 10,8 cent (inclusief basisbedrag). Onze inschatting is dan ook dat er voor ruim 2 miljard euro aan SDE+ voor zonne-energie beschikt zal worden. Dit zou een verdubbeling van de SDE+ 2016 II betekenen.
Zie hier de brochure van de RVO voor de aanvraag van de SDE+ subsidie.
Links:
[1] http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-17-163_en.htm
[2] http://www.polderpv.nl/nieuws_PV138.htm#30jan2017_grafieken_PV_realisaties_SDE_regelingen
[3] https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-12-15/world-energy-hits-a-turning-point-solar-that-s-cheaper-than-wind