Ons een tweede project in Roemenië is het financieren van de ontwikkeling van een enorm zonnepark met batterijopslag. Wij spraken met Thomas Stok, Managing Partner van GEM Europe B.V., een Nederlands duurzaam energiebedrijf dat zich richt op grootschalige zonne-energie- en opslagprojecten in Roemenië. Het nieuwste project van GEM is indrukwekkend van schaal: een zonnepark van ongeveer 350 MWp met daarbovenop een batterijopslagsysteem van 200 MW / 400 MWh in de provincie Argeș (Roemenië) — verdeeld over 7 locaties.
Met deze omvang behoort het tot de grotere projecten in de regio voor zonne-energie plus opslag, en het markeert een belangrijke stap in de energietransitie in Roemenië, waar hernieuwbare energie al een stevig aandeel heeft.
GEM brengt met deze nieuwe obligatielening (8,5 % vaste rente, looptijd 18 maanden) via het platform Zonhub kapitaal op om het project naar “ready to build” status te brengen (vergunningen, netaansluiting, landopties) — waarna het verkocht zal worden aan een ontwikkelaar die bouw en exploitatie voor haar rekening neemt.
In dit gesprek willen we graag dieper ingaan op het hoe en waarom: waarom Roemenië? welke ervaring nemen zij mee? Wat maakt dit project anders? Hoe zit de financiering en zekerheden in elkaar? En welke risico’s en kansen zien zij?
Waarom hebben jullie gekozen voor Roemenië als locatie voor dit project?
Onze keuze voor Roemenië was een weloverwogen beslissing die we in 2022 hebben genomen. Onze managing partner, Isabella, voorzag destijds dat de regelgeving en doelstellingen binnen de Roemeense energiesector ingrijpend zouden veranderen en daarmee grote kansen zouden bieden. Als ondernemers zagen wij dit potentieel en zijn we er volledig in gedoken. In aanloop naar dit project waren wij al twee jaar actief in Roemenië: we hebben de juiste contacten gelegd, een sterk lokaal team opgebouwd en uitgebreid onderzocht welke locaties binnen het elektriciteitsnet geschikt zouden zijn voor een ontwikkeling van deze omvang. Tijdens die periode hebben we bovendien vele reeds vergunde projecten beoordeeld. Daarbij viel ons op dat veel projecten wel op papier bestonden, maar technisch of strategisch niet goed waren uitgewerkt. Door deze ervaring kregen wij een scherp beeld van wat er nodig is om een project op de juiste manier te ontwikkelen.
Dit leidde uiteindelijk tot ons besluit om als co-developer deel te nemen aan het Sofreona-project. Dit project was al “ready-to-build” (RTB), maar vereiste nog enige finetuning vanwege beperkte financiële middelen. Voor ons was dit een strategische keuze, omdat we daarmee richting investeringsfondsen een solide RTB-project konden presenteren.
Via ons team in Roemenië kwamen we vervolgens in contact met het project in Argeș. Eén van onze teamleden, afkomstig uit die regio, wees ons op een veiling waarbij grote stukken grond beschikbaar kwamen die geschikt waren voor de bouw van zonneparken. Omdat we wisten dat de aansluiting op het elektriciteitsnet daar uitstekend was en er weinig concurrerende projecten in de omgeving waren, besloten we deel te nemen aan de veiling. We wonnen de veiling en konden voor een zeer gunstige prijs +-350 hectare grond verwerven in Zuid-Roemenië — een regio met de hoogste opbrengstratio van het land. Het was een unieke kans die we met overtuiging hebben gegrepen.
Wat maakt het land en de regio ArgeS aantrekkelijk?
Ons project in Rociu, Argeș, is uniek in zijn soort en heeft het potentieel om uit te groeien tot een van de meest veelbelovende projecten in de huidige markt. De grondprijs per hectare die wij via de veiling hebben weten te realiseren, ligt uitzonderlijk laag — we zijn tot op heden geen vergelijkbare projecten tegengekomen, groot of klein, die in de buurt komen van deze prijs.
Daarnaast bevindt het project zich in een uitstekende “yield zone”, met ideale zoninstraling en netcondities. De volledige steun van de lokale autoriteiten versterkt bovendien de stabiliteit en uitvoerbaarheid van het project.
Deze combinatie van factoren — gunstige grondprijs, hoge opbrengst, sterke lokale samenwerking en een solide locatie — maakt het project bijzonder aantrekkelijk voor institutionele investeerders en fondsen, met een uitstekend vooruitzicht op een aantrekkelijke return on investment (ROI).
Hoe is GEM ontstaan? Kun je iets vertellen over de oprichting, het team, de eerdere ervaring van jullie?
De managing partners van GEM kenden elkaar al enkele jaren voordat we besloten om daadwerkelijk samen te werken. Er was hierdoor al een sterke vertrouwensband. De eerste aanzet kwam van Isabella, Jordy en Mitchell. Nadat zij voldoende vertrouwen hadden in de gezamenlijke propositie, ben ik aangesloten en ontstond er een gedeelde visie op wat wij zagen als een prachtige kans om te ondernemen in een sector die in Roemenië nog relatief jong is.
We waren ervan overtuigd dat we met onze gecombineerde kennis en achtergrond iets bijzonders konden realiseren: de Nederlandse mentaliteit en ondernemersgeest van Jordy en mijzelf, de jarenlange ervaring van Mitchell in de Nederlandse energiesector, en Isabella’s lokale expertise en talenkennis vormden samen een krachtig fundament.
Na het samenstellen van een sterk lokaal team — met onder meer Dan Preotescu als technisch specialist, Daniela Consorti van HM Partners voor juridische ondersteuning, en adviseur Catalin als lokale Roemenië-expert — hebben we besloten er vol voor te gaan. Sindsdien bouwen we met GEM aan duurzame, goed gestructureerde energieprojecten die zowel lokaal als internationaal waarde creëren.
Wat was jullie eerste project in Roemenië?
Sofronea was voor ons een bijzonder leerzaam traject. Doordat we vooraf al veel andere projecten hadden beoordeeld en afgekeurd, kenden we de Roemeense markt inmiddels goed en waren we alert op mogelijke risico’s. Bij Sofronea zagen we juist veel positieve elementen, waardoor we het vertrouwen hadden om als co-developer in te stappen. De resterende uitdagingen waren oplosbaar, mits er extra investeringskapitaal beschikbaar kwam.
Tegelijkertijd heeft dit project ons doen inzien dat we in de toekomst liever niet opnieuw een co-development aangaan waarin wij slechts een minderheidsbelang hebben. We merkten dat we de voorkeur geven aan een leidende rol binnen een project — als “kapitein op het schip” — omdat we inmiddels beschikken over het juiste team, de kennis en de ervaring om projecten volledig zelfstandig te sturen en te realiseren.
Waarom nu zo’n grootschalig project (350 MWp + 200 MW/400 MWh BESS)? Wat zit daarachter qua visie?
Oorspronkelijk was het niet onze intentie om direct met een project van deze omvang te starten in Roemenië. In eerste instantie keken we naar locaties van circa 200 hectare. Toch voelden we vanaf het begin de ambitie om iets groots neer te zetten — groter dan het grootste zonnepark in Nederland. Dat idee sprak ons enorm aan en motiveerde ons om verder te denken dan de gebruikelijke schaal.
Tijdens gesprekken met verschillende brokers en al mogelijke fondsen (die wij inmiddels spraken over Sofreona en polsten over Arges red.) groeide ons vertrouwen. Toen vervolgens de kans voorbijkwam via de grondveiling, wisten we dat dit het moment was om door te pakken. De locatie bood alles wat we zochten — technisch, strategisch en economisch.
De keuze voor een project van deze omvang past ook bij onze langetermijnvisie: we willen niet slechts deelnemen aan de energietransitie, maar een leidende rol spelen in de ontwikkeling van grootschalige, toekomstbestendige energieprojecten. Dit project symboliseert die ambitie en laat zien waar GEM voor staat — durf, visie en daadkracht.
Hoe ziet de rolverdeling binnen GEM eruit? Wie doet wat (ontwikkeling, financiering, technische realisatie, verkoop)?
Binnen GEM werken we als één hecht team, waarin iedere partner zijn eigen specialisme inbrengt — een echte team effort.
Voor de technische realisatie werken wij samen met het gerenommeerde bedrijf Power Design, onder supervisie van zowel Dan als Mitchell. Zij bewaken de technische kwaliteit en voortgang van het project.
Het ontwikkelingsproces wordt gecoördineerd door Daniela, die tevens de rode draad vormt in alle juridische correspondentie rondom het project. Uiteraard zijn wij als partners hier dagelijks nauw bij betrokken, zodat alle onderdelen van de ontwikkeling goed op elkaar blijven aansluiten.
Het verkoopproces is inmiddels gestart. De eerste verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij mij, maar ook dit is een gezamenlijke inspanning. We voeren gezamenlijk gesprekken met investeringsfondsen en werken daarnaast met gespecialiseerde brokers, die de eerste contacten leggen met potentiële kopers binnen hun netwerk.
Deze nauwe samenwerking zorgt ervoor dat wij tijdens de ontwikkeling en financiering tot technische uitvoering en verkoop — als één goed gecoördineerd team opereert. Dankzij deze geïntegreerde aanpak blijven we wendbaar, efficiënt en in staat om hoogwaardige resultaten te leveren.
Kun je iets meer vertellen over de 7 locaties waar het zonnepark komt?
De keuze voor zeven afzonderlijke locaties is voornamelijk bepaald op basis van de netaansluiting op de 400 kV-lijn Brașov–Bradu — één van de modernste en meest betrouwbare hoogspanningslijnen in Roemenië. Aansluiting op deze lijn biedt optimale technische en operationele voorwaarden voor een grootschalig zonne-energieproject.
Daarnaast speelt de Roemeense regelgeving (de stedenbouwkundige wet die regels stelt voor ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling) een rol. Deze regelgeving geeft aan dat grote projecten in deze vorm worden verdeeld over meerdere kavels.
Om aan deze voorwaarden te voldoen en tegelijk maximale efficiëntie in ontwerp en uitvoering te behouden, hebben wij ervoor gekozen het zonnepark over zeven zorgvuldig geselecteerde locaties te verdelen. Op die manier benutten we de netcapaciteit optimaal en voldoen we volledig aan de nationale regelgeving.
Hoe ver zijn jullie qua vergunningen, landopties en netaansluiting?
We hebben inmiddels aanzienlijke voortgang geboekt in de ontwikkelingsfase. Zowel de Study of Solutions als de CTES zijn succesvol afgerond en goedgekeurd. In december verwachten wij het belangrijkste document te ontvangen: de ATR (Authorisation for the Technical Connection), afgegeven door de Roemeense netbeheerder Transelectrica. Met dit document wordt onze capaciteit officieel gereserveerd binnen het nationale elektriciteitsnet.
Na ontvangst van de ATR resteert nog één belangrijke stap: de overgang naar de Ready-to-Build-fase. Deze stap willen we graag samen met een eindinvesteerder zetten, omdat in deze fase specifieke technische en financiële keuzes gemaakt moeten worden die afgestemd zijn op de partij die het zonnepark daadwerkelijk gaat realiseren.
Hoe ziet de tijdlijn eruit? Wanneer verwachten jullie dat het project verkocht wordt? En hoe snel daarna wordt er gebouwd en in exploitatie genomen?
We zijn inmiddels gestart met het actief aanbieden van onze projecten voor verkoop. Het Sofronea-project is al langer in de markt gezet, en het Argeș-project is daar recent aan toegevoegd. Dit doen we in nauwe samenwerking met een aantal zeer ervaren en betrouwbare makelaars die eerder succesvol grootschalige energieprojecten in Roemenië en de regio hebben verkocht.
De verwachte ontvangst van de ATR in december zal het verkoopproces aanzienlijk versnellen, aangezien dit document voor potentiële kopers een cruciale mijlpaal vormt.
Volgens onze huidige planning kan het project in Q2 2026 de Ready-to-Build (RTB)-status bereiken, mits er tegen die tijd een investeerder is aangehaakt. Na verkoop kan de bouw relatief snel starten, waardoor het project kort daarop in exploitatie kan worden genomen.
Het project-recht van Sofronea dient als onderpand. Kun je uitleggen wat precies de status is van Sofronea, wat GEM’s aandeel is, en hoe die opbrengst terugvloeit naar de obligatiehouder?
In het Sofronea-project heeft GEM een aandeel van 10% verworven. Dit belang vertegenwoordigt een verkoopwaarde die bij de uiteindelijke verkoop aan ons wordt uitgekeerd. Onze betrokkenheid gaat echter verder dan dit aandelenbelang: wij hebben tevens leningen verstrekt aan SLR, de projectentiteit, waarmee we verdere ontwikkeling en optimalisatie van het project hebben ondersteund.
Bij de verkoop van het Sofronea-project ontvangt GEM zowel de opbrengst uit de verkoop van het aandelenbelang als de terugbetaling van de verstrekte leningen, inclusief de overeengekomen rente. Samen vertegenwoordigt dit een verwachte opbrengst van minimaal 900.000 euro.
Deze middelen zullen vervolgens worden aangewend voor de terugbetaling aan de obligatiehouders, waarmee het Sofronea-project direct bijdraagt aan het waarborgen van hun rendement en zekerheid.
Wat zijn de belangrijkste risico’s vanuit financieringsperspectief (vergunningen, netaansluiting, verkoopontwikkelaar) en hoe mitigeren jullie die?
In deze fase van de ontwikkeling zijn de risico’s aanzienlijk gereduceerd. Ten aanzien van de vergunningen, netaansluiting en andere technische en juridische aspecten verwachten wij geen onverwachte obstakels meer die het project negatief zouden kunnen beïnvloeden. Deze onderdelen zijn inmiddels vergevorderd en grotendeels afgedekt.
Het voornaamste resterende risico ligt in de verkoopfase van het project, voornamelijk vanwege de omvang en schaal (350 MWp + 200 MW/400 MWh BESS). Grootschalige projecten vereisen doorgaans een zorgvuldig verkoopproces en de juiste investeringspartner.
Om dit risico te mitigeren, hebben wij meerdere ervaren makelaars ingeschakeld, die ieder exclusief werken met hun eigen netwerk van investeerders — onder onze coördinatie, om overlap en concurrentie te voorkomen. Deze partijen hebben veel vertrouwen in de sterke unique selling points (USP’s) van ons project en zien het als een zeer aantrekkelijke investeringskans.
Hoeveel huishoudens of welke capaciteit betekent dit project straks concreet (hoeveel MWh/jaar)?
Het park produceert ongeveer 350 x 1400 = 490.000 MWh per jaar. Een gemiddeld huishouden in Roemenië gebruikt ongeveer 2 MWh per jaar. Dit betekent dat dit park ongeveer 490.000 / 2 = 245.000 huishouden van energie kan voorzien.
Hoe zien jullie de markt voor zonne-energie + opslag over 5 tot 10 jaar, vooral in Roemenië?
Wij zijn zeer optimistisch over de toekomst van zonne- en energieopslag in Roemenië. De markt ontwikkelt zich in hoog tempo en zal vanaf 1 januari 2026 nog verder professionaliseren, wanneer nieuwe regelgeving van kracht wordt. Deze veranderingen zullen ervoor zorgen dat voornamelijk partijen met een solide financieel en organisatorisch fundament actief blijven, wat de kwaliteit en stabiliteit van de sector ten goede komt.
Wij verwachten dat Roemenië binnen 5 tot 10 jaar grotendeels zal zijn “volgebouwd” met grootschalige zonneprojecten. Daarom richten wij ons nu op strategische positionering en tijdige ontwikkeling van hoogwaardige projecten. Ons doel is om in Roemenië een totale capaciteit van 1.500 MW te realiseren.
Daarnaast verkennen wij actief nieuwe mogelijkheden binnen de regio om onze aanwezigheid verder uit te breiden. Uiteindelijk blijven wij ondernemers in hart en nieren — altijd op zoek naar duurzame kansen die bijdragen aan de energietransitie én economisch rendement opleveren.
Wil je meer weten over het project? Bekijk hier de projectpagina: https://zonhub.com/project/gem/
