Crowdfunding, het laatste stukje van de duurzame energie puzzel

Er is een groeiende behoefte onder consumenten om nadrukkelijker te bepalen hoe onze toekomst eruit moet gaan zien. Duurzame energie is hier een prachtig voorbeeld van. Maakt de BV Nederland geen prioriteit van een duurzamere toekomst van Nederland? Dan doen we het zelf wel via crowdfunding duurzame energie!

Wie betaalt, bepaalt… Ook met duurzame energie!

Het tijdperk van klakkeloos consumeren lijkt voorbij te zijn. We maken steeds meer bewuste keuzes, en niet meer alleen in de supermarkt. ‘Stemmen met de portemonnee’ is in steeds meer sectoren te zien. Immers, wie betaalt, bepaalt. Dit verklaart ook de groei van crowdfunding.

Bij crowdfunding leggen een groot aantal personen een klein bedrag in. Hierdoor zorgen zij samen voor de financiering van een – veelal nog niet bestaand – project, product of dienst. Een aantal aansprekende voorbeelden hiervan zijn ‘De Correspondent’ (meer dan 1miljoen euro in een week) die op een andere wijze journalistiek wil brengen, ‘Ouya’ (2,4 miljoen dollar binnen 24 uur) dat een nieuw soort spelcomputer is en ‘De Windcentrale’ (waarbij ruim 2.500 mensen gezamenlijk twee bestaande windmolens kochten) en 1miljoenwatt waar op dit moment 1120 zonnepanelen op het voetbalstadion van FC Groningen worden gecrowdfund.

Dankzij crowdfunding kan iedereen nu ook eenvoudig zelf bepalen waar hun duurzaam opgewekte stroom vandaan komt. Geen gesjoemel met waterkrachtcertificaten uit Noorwegen, maar gewoon in Nederland geproduceerde groene stroom uit wind en zon (of duurzame biomassa en zelfs water). Een zonnepaneel of een stukje windmolen, dat is wel zo transparant.

Voordelen van crowdfunding

Naast een ideologische keuze, zijn er ook een aantal financiële aspecten waarom duurzame-energie en crowdfunding zo goed samen gaan:

‘Fuel vs. Infrastructure costs’ Een windmolen of zonnepaneel heeft lage operationele kosten (wind en zon zijn immers gratis) maar zijn wel zeer kapitaalintensief. Zo zijn de financiële kosten bij wind op land ongeveer vijf maal zo hoog als bij een kolencentrale[1]. Crowdfunding biedt dan ook een kans om in deze substantiële kapitaalbehoefte te kunnen voorzien. Een aanvullend voordeel is dat hierdoor de cost of capital relatief laag kan blijven.

‘Low risk’ Omdat een duurzame energieproject geen ‘fuel’ nodig heeft, zijn er geen prijsrisico’s met betrekking tot de inkoop hiervan. Daarnaast zorgen subsidies voor een hoge mate van prijszekerheid; immers de inkomsten uit de geproduceerde kilowatturen hebben dankzij de SDE+ regeling een vaste prijs. Ten derde zorgt bestaande en betrouwbare technologie van wind en zon ervoor dat met hoge mate van zekerheid voorspeld kan worden wat de beschikbaarheid en onderhoudskosten zijn. Deze drie factoren samen zorgen voor een robuuste business case met een laag risicoprofiel dat begrijpelijk en crowdfundbaar is.

‘Patient capital’ De lange levensduur van een windmolen of zonnepaneel met onderliggende robuuste business case levert op de lange termijn een stabiel rendement. Deze benodigde financiering kan vervolgens worden gestructureerd in de vorm van bijvoorbeeld langlopende obligaties: 10 tot 20 jaar, of meer. En dit is een interessant aspect voor crowdfunding. Want, vooral voor consumenten (die spaargeld bij de bank hebben staan) kan dit een interessant alternatief zijn.

‘Risk diversification’ Deelnemen in duurzame energieprojecten in de vorm van obligaties (of een lidmaatschap in een coöperatie wat financieel min of meer op hetzelfde neerkomt) is relatief laagdrempelig. Een stukje windmolen of een zonnepaneel op een ander dak ‘kost’ rond de 500 euro. Dit biedt twee voordelen: (1) een doelgroep met een beperktere portemonnee kan nu ook eenvoudig meedoen in de duurzame energie revolutie en (2) als consument kun je stap voor stap je eigen duurzame energie huishouding samenstellen. Door bijvoorbeeld een stukje windmolen te kopen en een paar zonnepanelen op verschillende daken spreid je zelf je risico’s. Hiertoe ben je niet noodzakelijkerwijs meer afhankelijk van een bank.

Een beter milieu begint toch echt bij jezelf…

Het aandeel duurzame energie in Nederland moet groeien van 4,3 procent in 2012 naar 14 procent in 2020. Dit is een enorme opgave waar we iedereen bij nodig hebben.

In de eerste plaats vanwege de enorme investeringsbehoefte. Om aan die 14 procent te komen moeten we de aankomende 7 jaar 11.000 MW duurzame capaciteit bijplaatsen[2]. Kosten? Ongeveer 15 miljard. Echter, energiemaatschappijen houden de hand op de knip en banken stellen scherpe eisen aan het beschikbaar stellen van financiering. Een mooie kans dus voor het spaargeld van consumenten.

Ten tweede is de beschikbare ruimte in Nederland schaars. Duurzame energie zullen we dus op een slimme manier moeten inpassen. Hiervoor zijn alle lege daken nodig, en sommige mensen zullen een windmolen in hun ‘achtertuin’ krijgen. Wanneer ze hier zelf van kunnen profiteren is het uitzicht in ieder geval een stuk prettiger en zullen de daken en velden eerder vol liggen met zonnepanelen.

Als we Nederland sneller van een duurzame toekomst willen voorzien, zijn we zelf aan zet. En gelukkig biedt dat eigenlijk eerder kansen dan problemen. Met crowdfunding zorgen we samen voor meer duurzame energie in Nederland, heb je duidelijkheid over je eigen stroomverbruik en kan iedereen verdienen aan duurzame energie. Zo wordt je stroomrekening een spaarrekening.

Sven Pluut