De mogelijkheden van zonne-energie

Zonne-energie blijft zicht continu ontwikkelen. Dat is duidelijk en hebben we ook in dit blog over de technische ontwikkelingen weergegeven. Leuk als die innovatieve verbeteringen, alleen hoe ver zijn we en wat zijn de mogelijkheden van zonne-energie? Tot hoe ver kan het gaan in theorie? Om die inschatting te geven over hoe veel impact zonne-energie kan hebben hier een kader.

Ruimtevaart

Zonne-energie is natuurlijk begonnen in de ruimtevaart om zo dat ‘schip’ van onuitputtelijke energie te blijven voorzien. En daar is de conversie van energie nog vele malen hoger doordat het rechtstreeks op de panelen komt, zonder energieslurpende dampkring zoals wij die op aarde kennen. Met die dampkring moeten we gelukkig zijn, want die doet verder veel goeds, al moeten we die natuurlijk wel stabiel houden.

Kostendaling van zonne-energie

De grafieken zijn bekend. Zonne-energie is al jaren achtereen aan een gigantische opmars bezig. Met betrekking tot kostendaling wordt dat duidelijk in dit plaatje. Elke verdubbeling van capaciteit van zonne-energie zorgt voor een daling van 23%.

Fraunhoger ise - price solar

Zonne-energie: 1 procent marktaandeel

En dus zijn we nu bij een moment aangebroken dat het ongeveer 1 procent van de primaire energie behoefte van de wereld voldoet. Dat is niks en tegelijkertijd heel veel. We hebben er bijna 50 jaar over gedaan om hier te komen. Alleen nu komt de exponentiële groei in een fase terecht dat het echt zichtbaar wordt, zie onderstaand gif van FT met de ontwikkeling:

FT hernieuwbare energie - wereldkaart

Verwachtingen overtroffen

En nu staat het met alle factoren van groei op het punt zeer snel te veranderen naar veel meer. Hoe ver dat punt ligt in de toekomst? Met huidige ontwikkelingen misschien wel sneller dan we denken. In ieder geval sneller dan dat de IEA denkt. Daar zijn keer op keer de verwachtingen overtroffen:

Elektrificering van het systeem

Wat het echt wordt? Dat hangt van veel factoren af. Vooral hoe we bestaande processen kunnen uitfaseren en hoe we overgaan op duurzame warmte en elektriciteit. Willen we kolen, gas en olie er uit gooien dan zal er een flinke ‘elektrificering‘ plaats moeten gaan vinden, zoals we dat nu al met auto’s zien en steeds meer met koken.

De kolenschop ging makkelijk uit het eigen huishouden omdat daar een hoop troep werd vermeden. De eindgebruiker merkt niet zoveel van het verschil van gas of elektriciteit. Snelle adoptie komt door 10 keer betere technologie. En dus is er dit keer veel meer politieke druk en ‘incentives’ nodig om daadwerkelijk beweging te krijgen in de maatschappij als geheel. Want die 10 keer betere technologie ervaren we namelijk niet met duurzame energie.

Zonne-energie in Nederland – nu 

We hebben nu in Nederland de 2.000 MWp opgesteld vermogen gepasseerd met zonnepanelen. (zie de altijd informatieve website PolderPV.nl voor alle informatie). Dat zijn circa 400.000 huishoudens en enkele duizenden projecten op grotere daken en in enkele parken. Dat leverde in Nederland circa 1,3% van de elektriciteit. Let op: elektriciteit is maar een deel van de totale energievraag.

Mogelijkheden van zonne-energie – potentieel 

MilieuCentraal heeft laten becijferen dat er eind 2015 ongeveer 6,5 miljoen zonnepanelen op de Nederlandse daken liggen, en volgens Natuur en Milieu kunnen er nog 145 miljoen zonnepanelen bij. Waar de efficiëntie van de zonnepanelen met mogelijk enkele tientallen procenten zal kunnen stijgen, zal het dus vooral moeten komen van veel en veel meer gebruik maken van de vierkante meters op de daken. Er is heel veel onbenut potentieel. Zonde. In financieel opzicht, en nog meer in duurzame termen. Met alle daken kunnen we dan 40% van de Nederlandse elektriciteitsvraag voldoen.

Om de volledige elektriciteitsvraag te voldoen hebben we 63 duizend hectare nodig in Nederland, zo groot als heel Zuid-Limburg volgens de Volkskrant. Niet dat dat slim is, want we hebben een goede combinatie nodig van alle duurzame energiebronnen. Met wind: grote windmolenparken op zee met steeds grotere capaciteit en we maken daar gelukkig ook grote stappen. Met geothermie. Met waterkracht. En alle andere indirecte bronnen van zonne-energie. Door alle prijsdalingen van de verschillende ‘renewables’ wordt dat ook steeds reëler om ons systeem echt te gaan verduurzamen.

Wereld te winnen

Dit is het Nederlandse plaatje waar we veel zware industrie hebben geoutsource’d en dus ook de bijbehorende energievraag. Zo zal voor elk gebied een eigen duurzaam plaatje ontstaan. Tegelijkertijd zijn er door de kostendaling van zonne-energie nu op de lange termijn weer kansen voor zonovergoten gebieden. Om de wereld te kunnen ‘poweren’ heb je ‘maar’ dit land oppervlak nodig volgens Landartgenerator (zie ook definitie en berekening)

hoeveel ruimte wereld te voorzien van zonne-energie landartgenerator

Nu is ruimte een ding in Nederland en tegelijkertijd willen we zo veel mogelijk zelfvoorzienend zijn. Dus laten we nu in ieder geval zo snel mogelijk alle geschikte daken en braakliggende terreinen omvormen in kleine energiesystemen. Er is (nog) een wereld te winnen!