Een overvol stroomnet (netcongestie) speelt de uitrol van nieuwe zonnedaken en -parken steeds meer parten. Het goede nieuws: met enkele nieuwe spelregels kunnen we een stuk efficiënter gebruik maken van de infrastructuur die er al ligt.
In een vorig blog kon je lezen hoe Nederland zich mocht kronen tot Europees kampioen in het leggen van zonnepanelen. Dat is natuurlijk alleen maar goed nieuws. Maar zo’n razendsnelle omschakeling naar schone energie brengt natuurlijk ook uitdagingen met zich mee. Zoals een overvol stroomnet.
netcongestie in grote delen van nederland
Op de kaart van Netbeheer Nederland zie je hoe grote delen van het land rood of oranje kleuren, en waar dus in principe geen ruimte meer is om nieuwe zakelijke zonneparken en -daken op het net aan te sluiten. Installaties die al ruimte hebben ingekocht op het stroomnet, maar nog niet zijn gerealiseerd, kunnen uiteraard wel worden gebouwd.
Nieuwe spelregels = meer netcapaciteit
Maar mogelijk is er beterschap op komst. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft namelijk een codebesluit gepubliceerd – met een bijhorende wijziging van de Netcode elektriciteit.
Die moet netbeheerders duidelijk maken wanneer en onder welke voorwaarden ze ‘congestiemanagement’ moeten toepassen. Congestiemanagement betekent dat grote producenten en gebruikers tijdelijk en tegen betaling minder elektriciteit verbruiken of terugleveren.
Maximale capaciteit
Momenteel concluderen netbeheerders nogal snel dat een gebied op maximale capaciteit zit en dus rood kleurt op de kaart. Met de nieuwe Netcode, en dus efficiënter congestiemanagement, moeten ze aan hardere voorwaarden voldoen voordat ze een congestiegebied aankondigen.
Die nieuwe spelregels moeten het mogelijk maken om beter gebruik te maken van de bestaande infrastructuur.
Netbeheerders krijgen kosten vergoed
Een belangrijk element van beter congestiemanagement is een tegemoetkoming voor de kosten die het meebrengt voor de netbeheerders. De ACM heeft nu beslist dat netbeheerders maximaal 1,02 euro per MWh hoeven te betalen aan kosten die congestiemanagement met zich meebrengt.
Als de kosten voor het toepassen van congestiemanagement in een congestiegebied hoger worden dan die grens, dan hoeven de netbeheerders geen congestiemanagement toe passen.
Gebruik netten optrekken tot 150 procent
Een tweede element is dat het ACM heeft beslist het gebruik van de transportcapaciteit van de netten op te trekken tot 110 en maximaal 150 procent. Zo kan er dus meer stroom worden getransporteerd op de bestaande infrastructuur.
Welk percentage mogelijk is, hangt af van net tot net. Bij de slimste netten die goed regelbaar zijn, is een capaciteit van 150 procent mogelijk.
Bovenstaande maatregelen moeten ervoor zorgen dat er in sommige gevallen 1,5 keer zoveel capaciteit is dan eerder. En dat dus sommige rode en gele gebieden – waar de capacititeit (bijna) volledig is benut – weer groen kleuren, zonder dat daarvoor extra infrastructuur nodig is.
Eigen netwerk in plaats dan dat van netbeheerder
Bovendien zijn er tegelijkertijd nog andere oplossingen in de maak voor de netcongestie. Een nieuwe joint venture van verschillende energieproducenten toont dat het bijvoorbeeld mogelijk is met een eigen netwerk de netbeheerder (en dus het overvolle stroomnet) te omzeilen.
Solarfields, Solar Proactive en Emmett Green kregen van de ACM toestemming om in Midden-Groningen een eigen transformatorstation met bijhorend netwerk te bouwen. Daar kunnen ze acht zonneparken op aansluiten. De stroom kunnen ze zelf op het hoogspanningsnet van TenneT zetten.
Beterschap voor netcongestie in zicht
Zo lijkt er beterschap in zicht rond netcongestie. Bovendien wordt er tegelijkertijd extra infrastructuur aangelegd, inclusief connectoren naar het buitenland. En moet ook nieuwe wetgeving de elektriciteitsmarkt nog beter reguleren. Zo kunnen er binnenkort hopelijk weer nieuwe zonneparken en -daken verrijzen op plekken waar dat eerder niet kon
