CO2 compenseren: klimaat redden of geweten sussen?

Iedereen beseft dat we het eigenlijk niet meer zouden moeten doen, maar de realiteit is dat veel mensen nog steeds met het vliegtuig gaan. Vaak is er bij het boeken van tickets de optie om de CO2-uitstoot van jouw vlucht te compenseren, maar het is niet duidelijk of dit werkelijk effectief is of dat het slechts een simpele manier is om je geweten te sussen. Hoe zit het nou écht met het compenseren van jouw CO2-uitstoot en wat zijn de beste manieren om hier daadwerkelijk impact op te maken? In dit artikel gaan we hier dieper op in. 

Voorkomen is beter dan CO2 compenseren 

We zullen de olifant in de kamer meteen benoemen: voorkomen van het uitstoten van CO2 is beter dan CO2 compenseren. Het is redelijk makkelijk om zo min mogelijk te vliegen, vooral voor kleinere afstanden valt er voor honderden kilo’s CO2 te besparen. Een reis naar Berlijn met het vliegtuig kost bijvoorbeeld 450kg CO2, en met de bus of trein maar 50kg.  

Ook minder vlees eten is iets waarmee iedereen direct CO2-uitstoot kan voorkomen. Helaas worden CO2 en andere broeikasgassen ook uitgestoten bij vrijwel elke andere activiteit in het leven. Veel mensen koken nog op gas, rijden in een benzineauto of gebruiken elektriciteit die is opgewekt met fossiele brandstoffen. Eerder schreven we al over het verkleinen van je ecologische voetafdruk en het streven naar CO2-neutraal leven. Als er echter geen direct haalbare manier is om je uitstoot te voorkomen, kun je kijken naar de opties om het te compenseren.  

Hoe kan je CO2 compenseren? 

Er zijn verschillende mogelijkheden om CO2 te compenseren. Een van de manieren is het afkopen van jouw CO2-uitstoot door middel van een extra donatie tijdens een aankoop die je doet. Ook kan je zelf rechtstreeks doneren aan organisaties die zich bezighouden met CO2 compenseren. Dit soort organisaties hebben meerdere soorten projecten waarin zij jouw bijdrage investeren.   

CO2-compensatie projecten kunnen bestaan uit het planten van bomen, het verduurzamen van ontwikkelingslanden of het opzetten van hernieuwbare energieprojecten zoals windmolens en zonnepanelen. Om te weten of het project waaraan je doneert ook daadwerkelijk doet wat het zegt zijn er keurmerken zoals de Gold Standard, mede opgericht door het WWF, waar projecten moeten voldoen aan bepaalde eisen om het keurmerk te krijgen. 

Tegenwerken echte klimaatactie 

Jouw CO2-uitstoot compenseren door wat geld te betalen klinkt misschien als een wel heel makkelijke oplossing voor een moeilijk probleem. Het kan mensen hierdoor dan ook het gevoel geven dat ze hun hele reis of levensstijl kunnen compenseren door wat bij te betalen, waardoor ze zich minder gemotiveerd voelen om duurzamer te leven.  

Er zijn ook veel sceptici van dit soort projecten, die vinden dat het de echte klimaatactie tegenwerkt. De verantwoordelijkheid voor de uitstoot van broeikasgassen komt op deze manier meer bij de consument te liggen en minder bij echt grote vervuilers zoals de luchtvaartmaatschappijen en energiebedrijven. Zij worden op deze manier minder gedwongen om te verduurzamen.

Ook de AFM vindt dat bedrijven zich niet zomaar klimaatneutraal mogen noemen als ze bomen laten planten. Bestuursvoorzitter Laura van Geest vindt de markt van carbon credits en compensatie ondoorzichtig:

“Bedrijven zijn enthousiast over het idee om CO2 te compenseren, maar het is een hele mistige markt. De aanbieders zijn allemaal private initiatieven, er is geen toezicht.”

Positieve impact 

Er zitten dus haken en ogen aan het concept ‘CO2 compenseren’. Maar als je je goed informeert waar je geld echt naartoe gaat en als je je realiseert dat doneren aan dit soort projecten geen vrijkaart is om er op los te vervuilen, kan je zeker een positieve impact hebben.  

Daarnaast, als je dan toch met het vliegtuig op vakantie gaat, is het wel compenseren van jouw CO2-uitstoot natuurlijk beter dan het niet doen. Ontwikkelingslanden helpen met de energietransitie en het opnieuw planten van bossen is nodig. Met het opzetten van hernieuwbare energieprojecten wordt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen minder, wat op de lange termijn zal zorgen voor substantieel minder uitstoot van broeikasgassen. 

Zelf bijdragen? 

Wil je ook bijdragen aan de energietransitie? Dat kan door te investeren in zonne-energie projecten op https://zonnepanelendelen.nl/project/