De ZonneRente van de zonne-energieprojecten op ZonnepanelenDelen heeft een unieke eigenschap. Het rendement op de ZonneDelen is niet een vaste rente, maar is afhankelijk van twee variabelen: De energieprijs en de stroomproductie dat ZonneRente-jaar. Omdat deze constructie niet veel voorkomt in de markt leggen we de implicaties en de berekening van de ZonneRente hieronder uitvoerig uit. Zo is op moment van schrijven de verwachte ZonneRente voor Kleinstesoepfabriek nu 4,3% in plaats van 3,5% per jaar over de gehele looptijd (voor Greenchoice klanten ligt dat, door bonus vergoeding, bij dit project zelfs nog ruim hoger!).
Dit is een blog voor de cijferaars en de personen die onder de ‘motorkap’ willen kijken. We willen ons verhaal het liefst zo simpel mogelijk houden: naar verwachting zullen de zonne-energieprojecten ongeveer 3,5% per jaar opleveren over de looptijd afhankelijk van de zon-instraling en de energieprijzen (dit is exclusief de extra bonus voor klanten die ook klant zijn bij de samenwerkende energieleverancier). Tegelijkertijd snappen we dat veel personen alle zaken minutieus bijhouden.
We ontleden de twee variabelen hieronder. We hebben voor deze structuur gekozen om zoveel mogelijk zonnepanelen op eigen dak na te bootsen. De inkomsten zijn immers ook afhankelijk van deze twee variabelen.
Zonnestroom productie
Zonne-energie is heel goed voorspelbaar. Niet op dagbasis, maar wel op de lange termijn. De uitgangspunten van een zonne-energieproject (zoals aantal zonnepanelen, vermogen per paneel, locatie, richting, hellingshoek, eventuele schaduwwerking, omvormers et cetera) is in te voeren in specifieke software en daarmee komt er een verwachte productie in kWh per jaar uit rollen.
Daarbij zal er elk jaar een kleine afslag worden opgenomen om rekening te houden met de degradatie van het zonnepanelensysteem. Meestal is de verminderde opbrengst waarmee rekening gehouden wordt tussen de 0,25% en 0,5% per jaar.
Bij het opstellen van een businesscase zorgen we altijd dat we aan de onderkant gaan zitten met betrekking tot de verwachte zonnestroomproductie. Dit zien we nu ook terug als projecten eenmaal in productie zijn, de productie ligt in veel gevallen namelijk hoger dan is opgenomen in de businesscase. De verwachte zonnestroomproductie in kWh is altijd terug te vinden in bijlage 4 van elk Informatie Memorandum.
Energieprijzen
Een belangrijke eigenschap van energie is dat het slecht is op te slaan, of in ieder geval minimaal. Dat betekent dat vraag en aanbod altijd in balans moeten zijn op het energienet. De zakelijke energiemarkt heeft echter wel allerlei sub-markten ontwikkeld om alvast energie vooruit te kopen of te verkopen. Zo kun je alvast energie ‘reserveren’ voor morgen, of voor volgend jaar.
De energieprijs voor de rente van projecten op ZonnepanelenDelen wordt aan het begin van ieder ZonneRente-jaar vastgesteld door het gemiddelde te berekenen van alle ENDEX-futures van de afgelopen 365 dagen. Deze berekening heet de ENDEX 12-0-12. (We kijken 12 maanden achteruit om nu een voorspelling te doen voor de komende 12 maanden)
Zie de energiemarkt ontwikkelingen voor in dit geval het project Zonnedak Kleinstesoepfabriek in onderstaand tabel uit het dashboard Horizon voor projecteigenaren:
In de grafiek links is de fluctuatie op de energiemarkt te zien (let op: de Y-as loopt niet tot nul). In de tabel rechtsboven zijn de verschillende ZonneRente-periodes te zien en hoe deze zijn opgebouwd. Zie bijvoorbeeld de opbouw in het eerste ZonneRente jaar (2016/2017) met de vaste opslag van 22,8 EUR/MWh en ENDEX tarief van 30,6 EUR/MWh, dat rekent om naar 5,34 eurocent per kWh.
Verschillende onderliggende structuren
De onderliggende structuur van de ZonneDelen zorgt voor verschillende dynamiek van de jaarlijkse ZonneRente uitkering. Uiteindelijk zal het verwachte rendement op ongeveer hetzelfde bedrag uitkomen.
- De aflossing kan via lineaire aflossing (gelijkmatige aflossing van de investering gedurende de looptijd, de meeste projecten verlopen via lineaire aflossing) of via bullet-aflossing (aflossing in één keer op het einde van de looptijd);
- Bovenop de berekende ENDEX-prijs is er per project een vaste opslag per geproduceerde kWh. Met de vaste opslag bovenop de marktprijzen dienen we twee doelen. Het kan ervoor zorgen dat het project op het gewenste verwachte rendement uit komt voor de ZonneDeler. Daarbij kan, door het wijzigen van de vaste opslag, de dynamiek van de marktprijzen op de uiteindelijke rendementen worden beïnvloed.
- Er kan een CAP/FLOOR zijn opgenomen, maximale en minimale bedragen die per ZonneRente jaar worden uitgekeerd.
Voorbeeld ZonneRente Kleinstesoepfabriek
Aan de hand van het voorbeeld Zonnedak Kleinstesoepfabriek laten we zien hoe het werkt. De uitgangspunten van de ZonneDelen van het zonne-energieproject zijn:
- Lineaire aflossing
- Vaste opslag op de 12-0-12 ENDEX-prijs: 2,28 eurocent
- Geen Cap / Floor
- Looptijd 15 jaar
Bij het opstellen van de businesscase wordt er rekening gehouden met de dan geldende energieprijs en in zo’n verhouding tot het totale systeem dat deze in het basis scenario uitkomt op 3,5% per jaar (op basis van de interne rekeningvoet, ook wel IRR of ‘internal rate of return’ genoemd). Als de energieprijs naar boven beweegt heeft dat ook positief effect op het verwachte rendement.
In deze google spreadsheets kun je zelf inzien hoe de ZonneRente is opgebouwd. Daar zie je de drie uitgekeerde ZonneRente-betalingen en de verwachte uitkeringen op basis van huidige energieprijzen. Het verwachte rendement is niet langer 3,5% per jaar, maar 4,3% per jaar over de looptijd op basis van de IRR-berekening.
Dit komt enerzijds komt dit door de hogere productie in de eerste jaren, waarbij het project in de eerste drie jaar 10,4% meer heeft opgewekt dan verwacht in het IM.
Anderzijds door de hogere ENDEX-energieprijzen die nu op 4,37 eurocent staat, terwijl deze bij het opstellen van het Informatie Memorandum (IM) op 3,06 eurocent stond. Doordat de ENDEX-prijzen elke dag weer anders zijn, zal deze verwachting ook elke dag weer bijgesteld worden.
Voorbeeld: ZonneRente Amstelveen College
De uitgangspunten bij het zonne-energieproject zijn:
- Bullet-aflossing
- Vaste opslag op de 12-0-12 ENDEX-prijs: 2,00 eurocent
- Geen Cap / Floor
- Looptijd 15 jaar
Ook bij Zonnedak Amstelveen College is een beduidend hogere productie dan verwacht in de businesscase. Echter lag de 12-0-12 ENDEX-prijs enkele jaren iets lager dan bij het opstellen van de Informatie Memorandum.
Dat maakt op basis van de huidige ENDEX-prijzen de verwachting dat het rendement over de looptijd van het project uitkomt op 3,4% in plaats van de eerder verwachte 3,5%.
prognose ZonneRentes
Hieronder zijn enkele projecten uitgelicht (van projecten die onder verwachting en boven verwachting hebben gepresteerd), de verwachte ZonneRentes bij huidige prognoses over de totale looptijd zijn weergegeven ten opzichte van de verwachting, zoals opgenomen in het Informatie Memorandum van enkele zonne-energieprojecten op ZonnepanelenDelen. De prognoses zijn gebaseerd op:
- De reeds uitbetaalde ZonneRente in het verleden;
- De huidige ENDEX-prijs;
- De verwachte kWh-opbrengst voor de komende jaren zoals opgenomen in het Informatie Memorandum.
Al deze gepresenteerde rendementen en verwachtingen zijn nog exclusief de eventuele bonusvergoeding van de samenwerkende energieleverancier van het project.
Via deze spreadsheets in Google kun je zelf meekijken met de geprognotiseerde rendementen van de verschillende zonne-energieprojecten.
We weten dat sommige ZonneDelers trouw via eigen spreadsheets ‘meeschrijven’. We werken eraan om deze overzichten voor alle projecten in de persoonlijke portal MijnStroom weer te geven.